آشنایی با انواع کنه + (10کنه و راههای رفع آن)
کنه ها موجودات ریزی هستند که با حضور خود در منازل وباغچه ها و باغات گیاهان را درگیرمی نمایند و موجب ضعف و بیماری و سقوط برگ ها و در نهایت مرگ گیاهان می شوند. در این مقاله از گلدون گرام میخواهیم دربارهآشنایی با انواع کنه + (10کنه و راههای رفع آن)در گیاهان با شما صحبت کنیم.
به تعبیر بنده عملکرد کنه ها در گیاهان مانند غدد سرطانی در انسان می باشد همانطور که غدد سرطانی در انسان ذره ذره انسان را از بین می برد کنه ها نیز ذره ذره گیاهان را به مرگ نزدیک تر می کنند.در این مقاله کوتاه و طبق فهرست زیر شما با برخی از انواع کنه ها و عملکرد و راه مبارزه با آنها آشنا می شوید.
- تقسیم بندی اولیه
- اسامی کنه های مهم گیاهان و راه مبارزه با آنها
- معرفی برخی کنه های دیگر جهت آشنایی
- راه های اصولی تشخیص کنه ها در گیاهان
- روشهای کنترل ارگانیک
- علف های هرز و نقش آنها در گسترش کنه ها
تقسیم بندی اولیه
در نگاه اول تنها به کنه های آبزی و کنه های خاکزی که طیف وسیع تری دارند تقسیم می شود. در تقسیم بندی دیگر کنه ها به کنه های سخت پوست و نرم پوست یا نرم تن تقسیم می شود. برخی کنه ها گیاه خوار هستند و آسیب های جدی و فراوانی به گیاهان و درختان می زنند.
اسامی کنه های مهم گیاهان و راه مبارزه با آنها
کنه سفیدبال نام علمی: Tetranychus urticae
گیاهان میزبان: بادمجان، خیار، توت فرنگی و غیره.
روشهای مبارزه: استفاده از حشرات پارازیت کننده، استفاده از سموم کنهکش.
کنه سیاه بالقوه نام علمی: Spider mites (خانواده Tetranychidae)
گیاهان میزبان: گیاهان گلخانهای مانند آلوئه ورا، گل رز، سیب و غیره.
روشهای مبارزه: استفاده از حشرات پارازیت کننده، استفاده از سموم کنهکش.
کنه پودری نام علمی: Powdery mildew mite (Polyphagotarsonemus latus)
گیاهان میزبان: خیار، گوجه فرنگی، نعناع و غیره.
روشهای مبارزه: استفاده از حشرات پارازیت کننده، استفاده از سموم کنهکش.
کنه خاکستری نام علمی: Gray mite (Bryobia spp.)
گیاهان میزبان: خرما، سیب، هندوانه و غیره.
روشهای مبارزه: استفاده از حشرات پارازیت کننده، استفاده از سموم کنهکش.
کنه روغنی نام علمی: Eriophyidae
گیاهان میزبان: زیتون، سیب، شلیل و غیره.
روشهای مبارزه: استفاده از حشرات پارازیت کننده، استفاده از سموم کنهکش.
معرفی برخی کنه های دیگر جهت آشنایی
کنه سفیدپوست (Whitefly):
این کنهها روی برگها و میوهها قرار میگیرند و میزبانهای گیاهی متنوعی را از جمله سبزیجات، خرما، پنبه و سیب زمینی تغذیه میکنند.
کنه زردپوست (Spider Mite):
این کنهها روی برگها و ساقهها ساکن میشوند و میزبانانی مانند گلهای آپارتمانی، انگور، گوجهفرنگی و صنوبر را تحت تأثیر قرار میدهند.
کنه پودری (Powdery Mildew):
این کنهها عامل بیماری آفتابگردان، سیب و سبزیجات هستند و روی برگها لایهای پودری شبیه به قارچ ایجاد میکنند.
کنه تارک (Rust Mite):
این کنهها روی برگها قرار میگیرند و باعث ایجاد لکههای زنگزده و زردروی برگها در گیاهانی مانند سبزیجات و میوهها میشوند.
کنه دانهخوار (Grain Mite):
این کنهها به عنوان آفت دانهها شناخته میشوند و روی دانههای گندم، جو و سایر گیاهان غله حضور دارند.
راه تشخیص برخی کنه ها در گیاهان
در زیر روشهایی برای شناسایی و تشخیص وجود کنهها در گیاهان آمده است:
کنه سفیدبال (Tetranychus urticae):
به راحتی قابل مشاهده هستند و رنگ بدن آنها معمولاً سفید، زرد یا سبز روشن است.
این کنهها عمدتاً روی پشت برگها یا نقاط زیر پوشش برگها قرار میگیرند.
با استفاده از عدسی گوشی یا ذرهبین، میتوان جزئیات بیشتری از بدن آنها مشاهده کرد.
کنه سیاه بالقوه (Spider mites):
این کنهها بسیار کوچک هستند و به دلیل اندازه کوچکشان، به سختی قابل رؤیت هستند.
گیاهان میزبان ممکن است علائمی مانند خطوط نقرهای روی برگها، تغییر رنگ برگها به زرد یا قرمز و حضور جوشکاریهای کوچک داشته باشند.
کنه پودری (Powdery mildew mite):
علائم عمده شامل حضور لکههای سفید پودری روی برگها، شکستگی و خشک شدن برگها است.
میتوان با مشاهده نقاط پودری سفید روی سطح برگها و اطراف آنها، وجود کنه پودری را تشخیص داد.
کنه خاکستری (Gray mite):
این کنهها بسیار کوچک هستند و به دلیل اندازه کوچکشان، به سختی قابل رؤیت هستند.
علائم عمده شامل حضور قطرات مایع روی برگها، لکههای خاکستری روی برگها و تغییر رنگ یا خشک شدن برگها است.
کنه روغنی (Eriophyidae):
این کنهها بسیار کوچک هستند و به دلیل اندازه کوچکشان، به سختی قابل رؤیت هستند.
علاوه بر تغییرات روی برگها مانند شکستگی، تغییر رنگ و خشک شدن، ممکن است با استفاده از ذرهبین یا تجهیزات بزرگنمایی قابل رؤیت باشند.
لطفاً توجه داشته باشید که این توصیفات عمومی هستند و برای تشخیص دقیق تر، بهتر است با متخصصان کشاورزی یا باغبانی محلی خود مشورت کنید. آنها میتوانند شما را در تشخیص و مبارزه با کنهها راهنمایی کنند.
راه های اصولی تشخیص کنه ها در گیاهان
برای تشخیص وجود کنهها در گیاهان خود، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
مشاهده بصری:
با مراقبت دقیق از برگها، ساقهها و میوههای گیاهان خود، به دنبال نشانههای وجود کنه میگردید. این شامل مشاهده برگهای زرد، لکههای قهوهای، لکههای زنگ زده، پوست پوست شدن روی برگها یا حضور کنهها در دید مستقیم است.
سایهزنی:
با قرار دادن برگ یا شیشهای روی برگ گیاه و در زیر نور خوب، مشاهده کنههای روی سطح شیشه یا میزان سایه به دست میآیند.
تست تکان دادن:
با تپیدن یا تکان دادن برگها یا ساقههای گیاه، کنهها ممکن است از مکان پنهان شده خارج شوند و قابل مشاهده شوند.
لوازم ذخیرهسازی:
در صورتی که گیاهان خود را در داخل منزل یا آپارتمان نگهداری میکنید، بررسی بستهبندی و لوازم ذخیرهسازی مانند گلدانها و ظروف برای کنه ها جایگاه و مکان خوبی برای گرما و سرما گذرانی خواهد بود
افزایش مجموعه آفت شناسی:
با مطالعه و آشنایی با نشانهها و خصوصیات کنهها، میتوان بهتر درک کرد که کدام نوع کنه در گیاهان شما حضور دارد.
در صورت تشخیص حضور کنه در گیاهان خود، میتوانید اقدامات کنترل و مبارزه مناسبی را انجام دهید. این شامل استفاده از محصولات شیمیایی مورد تأیید، استفاده از محلولهای خانگی مانند محلول آب و صابون، افزایش تهویه هوا و رطوبت در محیط، استفاده از حشرات کنترل کننده طبیعی و تغییر شرایط محیطی مانند دما و رطوبت میشود.
آیا میتوان از سموم ارگانیک علیه این کنه ها استفاده کرد یا حتما نیاز به سموم شیمیایی دارد
بله، میتوانید از سموم ارگانیک برای کنترل کنهها استفاده کنید. سموم ارگانیک معمولاً از منابع طبیعی مانند روغنهای گیاهی یا مواد غذایی برای کنترل آفات استفاده میکنند و به طور معمول کمترین تأثیرات جانبی بر روی محیطزیست و حشرات مفید دارند.
برخی از روشهای ارگانیک کنترل کنهها عبارتند از:
استفاده از روغن نیمه ارگانیک :
مانند روغن نیمه ارگانیک که معمولاً از منابع طبیعی مانند روغن نیمهگیاهی تهیه میشود و میتواند برای کنترل کنهها مؤثر باشد.
استفاده از صابون کشاورزی :
صابونهای کشاورزی ارگانیک میتوانند برای کنترل کنهها مورد استفاده قرار بگیرند.
استفاده از پیروکتونها :
این ترکیبات طبیعی معمولاً از گیاهان یا مواد طبیعی دیگر استخراج میشوند و برای کنترل کنهها مورد استفاده قرار میگیرند.
با این حال، لازم به ذکر است که برای استفاده از هر گونه سموم، حتماً نکات ایمنی و دستورالعملهای تولید کننده را رعایت کرده و اطمینان حاصل کنید که محصولات ارگانیکی که استفاده میکنید، از منابع معتبر و تأیید شده تهیه شده باشند. همچنین، بهتر است قبل از استفاده، با یک کارشناس کشاورزی یا باغبانی مشورت کرده و راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
آیا وجود علف های هرز به رشد بیشتر کنه هایی که گفتید کمک میکنند
علفهای هرز میتوانند در رشد و تکثیر کنهها تأثیر مستقیمی داشته باشند. این رابطه به عنوان یک پدیده طبیعی شناخته شده است و در علم حشرهشناسی به آن “جلبکهای جذب کننده” میگویند.
علفهای هرز، مانند یک پوشش یا سایه برای گیاهان اصلی عمل میکنند و میتوانند به نحوی باعث افزایش رطوبت و ایجاد آفتابپنهانی شوند که شرایط محیطی مناسبی را برای رشد و تکثیر کنهها فراهم میکند. همچنین، برخی از علفهای هرز میتوانند به عنوان میزبانان میانی برای کنهها عمل کنند، به این معنی که کنهها در مرحلهای از چرخه زندگی خود به عنوان آفتابخواران یا میزبانان جنسی در علفهای هرز پیدا میشوند.
به هر حال، باید توجه داشت که حضور علفهای هرز به تنهایی کافی نیست و برای کنترل کنهها نیاز به استفاده از روشهای مناسب و جامع تری دارید. استفاده از روشهای فیزیکی مانند آبیاری منظم، خارج کردن علفهای هرز به صورت دستی و استفاده از روشهای آمیخته سمی و غیرسمی میتواند مؤثر باشد.
در هر صورت، برای کنترل کنهها و علفهای هرز بهتر است با متخصصان کشاورزی یا باغبانی محلی خود مشورت کنید. آنها میتوانند شما را در انتخاب روشهای مناسب و برنامهریزی بهینه برای مدیریت آفات راهنمایی کنند.
اسامی تعدادی از علف های هرز میزبان کنه ها
چندین گونه علف هرز وجود دارد که بهعنوان میزبان برای کنهها شناخته شدهاند. در زیر، تعدادی از این گونهها را برای شما لیست کردهایم:
علف جعفری (Parsley):
علف جعفری یکی از مهمترین میزبانان کنههای زرد پوست اروپایی است. این کنه در مرحله پیدایش و تکثیر به عنوان آفتابخوار از جعفری استفاده میکند.
علف سرخارگل (Dandelion):
کنههایی که در مرحله جوانی خود به عنوان آفتابخواران عمل میکنند، بهطور گستردهای روی سرخارگل جستجو میکنند. در واقع، بسیاری از کنههای که در مرحله بالغی خود به عنوان آفتابپرستان شناخته میشوند، نخستین میزبان خود را در سرخارگل پیدا میکنند.
علف چغندرقند (Sugar Beet):
کنه تخمریز سرخرنگ و ششپایه، بهطور گستردهای روی برگهای چغندرقند و دیگر گیاهان نسبتاً مرطوب تغذیه میکند.
علف شبدر (Pigweed):
علف شبدر، یکی از میزبانان مهم کنههای کنارهرو است. در واقع، کنههای کنارهرو در مرحله آفتابپرستی خود بیشتر با شبدر و دیگر علفهای هرز تغذیه میکنند تا با گیاهان اصلی.
علف تربچه (Lamb’s Quarters):
کنههایی که در مرحله جوانی خود به عنوان آفتابخوار عمل میکنند، بهطور گستردهای روی تربچه جستجو میکنند.
علف جوانه سبز (Green foxtail)
این علف نیز میتواند گزینه خوبی برای زمستان گذرانی کنه ها باشد.
علف کاسنی (Taraxacum officinale)
به عنوان میزبان برای کنههای مختلف شناخته شدهاند.
علف جو (Barley):
به عنوان میزبان برای برخی از گونههای کنه مانند کنه تخمریز (Eriophyes hordei) شناخته شده است.
در واقع، بسیاری از گیاهان مختلف به عنوان میزبان برای کنههای مختلف شناخته شدهاند.
نتیجه گیری
در نگاه کلی زمانی گیاه به لحاظ عوامل غیر زیستی مثل انواع و اقسام پاتوژنها (شته،تریپس و …) عوامل زیستی (مانند نورشدید،سرما، گرما و … ) آسیب میبینند که از تغذیه مناسبی برخوردار نباشند.زمانی که در طول فصول مختلف شما با یک برنامه غذایی تخصصی گیاهان خود را تغذیه کنید به دلیل تقویت دیواره غشایی و سلولی اندام های مختلف گیاه، بیماری به راحتی نمیتواند گیاه شما را درگیر کند. همیشه یادمان باشد اول عوامل مزاحم را حذف کنیم و به عبارتی بهتر پیشگیری کنیم تا درمان.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که بین پاتوژن های و عوامل بیماری زای زیستی و غیر زیستی به گیاهان حشرات نقش زیادی در خسارات به گیاهان دارند . ضروری است شما خواننده محترم یا با افزایش آگاهی خود و یا با استفاده از کمک متخصصین به صورت مشاوره حضوری،مشاوره آنلاین و مشاوره تلفنی به مبارزه گسترده علیه این آفات مهم بپردازید.